خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ فاطمه عاطفی: نطق یا کلام یا آنچه از درون به بیرون می‌تراود نشان دهنده باورها، ادراکات، باورها و هیجانات هر فرد است. نطق در کودکی یعنی در سنین زیر هفت سال، کاملاً تحت تأثیر محیط بیرون و خصوصاً والدین یا مراقبان کودک است. در پرورش کودکان مؤلفه زیاد تأثیرگذاری به نام ابراز باورها وجود دارد که پرداختن و دقت به آن به اختصاصی در سنین زیر ۷ سالگی می‌تواند از ابراز خطاهای ناخواسته توسط والدین و مربیان کودک جلوگیری کند.

باورها توسط جامعه، خانواده و افراد دیگر به کودکان انتقال یافته و در نطق و کلام آنها هویدا خواهد شد. اصلاح سبک زندگی به گفتن محلی برای ابراز باورها، در پرورش کودک زیاد الزامی است. ضمن این که اصلاح نطق کودک به طور غیر مستقیم می‌تواند جهت شکل‌گیری باورهای صحیح در او شود.

اولین اصل در خصوص انتقال باور به کودکان این است که هر باور و اعتقادی که در خانواده حاکم باشد بر روحیات و شاکله فرزندان تاثییر می‌گذارد. بعد مهم‌ترین انتقال دهنده باور به کودکان خانواده‌ها است. دقت داشته باشیم این باورها و باورها به طور طبیعی در حرکت و گفتار والدین هویدا می‌شود و به همان نسبت تأثیر خود را بر کودکان می‌گذارد.

صفات از خانواده به کودکان انتقال اشکار می‌کند. به این معنی که؛ سبک زندگی خانواده بر پایه باورهایی شکل می‌گیرد و جهت شکل‌گیری شاکله فرزندان می‌شود. بر این مبنا خانواده غمگین یا شاد، با نشاط یا کسل، منظم یا نامنظم، پرتحرک یا کم تحرک که هر یک نتیجه باورها و سبک زندگی والدین است بر شاکله کودکان تاثییر می‌گذارد و آنان را به همان شکل سوق می‌دهد.

دقت به هماهنگی و هم راستایی والدین در شکل‌گیری باورهای قشنگ در کودکان تاثییر قابل احتیاط‌ای می‌گذارد. هم راستا و هماهنگ بودن بروزهای والدین در مسیر درست با هم جهت تشکیل امنیت و مطمعن در کودک است. هر قدر این هماهنگی و هم راستایی والدین خدشه یابد تعارضات کودک زیاد تر شده و قوت مطمعن او به حقیقت ثابت کمتر می‌شود.

نطق کودک، نشانگر روال پرورش

تأثیرات منفی بر کودکان که از ناحیه قول دیگران به آنها تحمیل می‌شود را می‌توان با شناخت نطق کودک شناسایی کرد. منظور از نطق کودک هر بروزی است که به طور خواسته یا ناخواسته از او آشکار می‌شود.

باید نطق تادیب شود، تادیب نطق به معنی مراقبت از نطق است و در این صورت والدین با تادیب نطق کودک تلاش در اصلاح باورهای او دارند. این اصلاح ملزوم است زیاد ظریف و هنرمندانه باشد وگرنه قوت لجبازی را در کودک افزایش می‌دهد. در راستا تادیب نطق کودک، حذف محیط‌های صدمه‌زا امری الزامی است.

آموزش مفهوم اذن یکی دیگر از کارهایی است که باید در جهت تثبیت باورهای درست در کودکان به آن دقت داشت. یکی از با اهمیت ترین باورهایی که والدین ملزوم است به کودک گوشزد کنند داشتن حریم خصوصی و الزام گرفتن اذن در این حریم است. این باور جهت پدیدار شدن قوه تقوا در فرد می‌شود. در قرآن کریم مقرر فرموده که به کودکان نابالغ خود نیز بگویید که در سه موقع صبح، ظهر و شب برای ورود به اتاق والدین اجازه بگیرند. فرزندی که از ابتدای خردسالی با مفهوم اذن و پافشاری بر آن روبرو می‌شود. در سال‌های سپس می‌تواند لزوم اذن داشتن از مرجع پیروی و ولی فقیه را نیز فهمیدن کند و خود را در مسیر اجازه‌های خداوند قرار دهد.

مبنا باوری که در شاکله کودک ملزوم است جریان یابد، حس تکریم و سیادت او است

مبنا باوری که در شاکله کودک ملزوم است جریان یابد حس تکریم او است. لذا هر کاری که به این سیادت لطمه داخل کند همانند خلف وعده و افترا، صدمه‌های بسیاری را به او داخل می‌سازد. لیکن مراقبت از حس سیادت و کرامت کودکان مهم مهم در پرورش کودکانی است که به گزیده‌ترین قیمت‌ها پرورش یافته‌اند.

باید دقت کرد بروزهایی از والدین که از طریق نظر، سکوت و کلام به فرزندان انتقال می‌یابد در شکل‌گیری ایمان کودک مؤثرتر است. مطلوب آن است که این سه مؤلفه عاری از هرگونه سهو، غفلت و لغو باشد. باید به این مؤلفه‌های رفتاری اهمیت اختصاصی‌ای داد. جنس این اهمیت در جهت تادیب کودک می‌تواند تاثییر قابل احتیاط‌ای داشته باشد.

پرهیز از القای ناامنی و تشتت نیز در راه اندازی باورهای سالم در کودکان مؤثر است. ادبیات پدر و مادر نباید ادبیات اختلاف، تنش و تهدید باشد چون در اینگونه ادبیات، ناامنی در زندگی به کودک القا شده و ایمان او به حقایق لطمه می‌خورد.

نطق کودک را می‌توان با منفعت گیری از کلام یا تحریکات حواس، به طور مناسب تادیب کرد، به طوری که محتوای آن طیب و پاک شده و در عین حال کنترل مناسبی در ابراز آن صورت گیرد.

پدر و مادر ملزوم است جایگاه هم دیگر را برای فرزند به طور اشکار با شکوه نمود دهند؛ به اختصاصی مادر باید جایگاه ولایت پدر را که جایگاهی مهم و اساسی است به فرزند منتقل کند. اهمیت دادن عملی و توجهی پدر و مادر به فرد روبه رو، تأثیرگذارتر از پیشنهاد‌های کلامی و دستوری برای احترام خشک است.

تشکیل ادراک صحیح فرزند از ویژگی‌های رب یا خدای حقیقی وابسته به ربط کودک با اولیای خود است. این ربط باید به طوری باشد که کودک اولیای خود را هماهنگ و دارای وحدت، وفادار به قولها، مهربان، بخشایشگر، روزی‌رسان، حمایتکننده و پوشاننده خطاها بشناسد.

مساله دیگر تشکیل هراس در کودک است که می‌تواند جهت برهم خوردن توان‌ها و امیال طبیعی این دوره سنی شود و مشکلات بسیاری را در حرکت و عمل کودک تشکیل کند.

خواب‌های آشفته، اضطراب در رفتارها، ناخن جویدن، شب ادراری و اشکال در کنترل درمان دفع می‌تواند از نشانه‌های راه حلهای نادرست والدین در فراهم کردن محیطی آرام و شاد برای کودک باشد.

‏‬ فراهم صحیح و منطقی نیازهای کودک در تشکیل حس امنیت در او مؤثر است

‏‬ حس درونی کودک نسبت به خود با مقدار تکریم، احترام و عزتی که دیگران برایش قائل خواهد شد ربط مستقیمی دارد. برای مثالً‏‬ القای صفات قشنگ به کودک در بازی یا در ربط روزمره نقش بسیاری بر تحقق آن صفات در او دارد صفاتی همانند مهربان، خوش اخلاق، با نشاط، باحیا، قشنگ، تمیز و مرتب و غیره.

‏‬ دقت داشته باشیم آموزش مفهوم اذن اجازه برای ورود به اتاق پدر و مادر بهتر است کم کم از طرق گوناگون همانند بازی داستان و غیره صورت گیرد و تا فهمیدن کامل آن، والدین آموزش‌های راهکارهای توانمند سازی خود را تداوم بخشند.

این مسئله حائز اهمیت است که، هر آموزش مفیدی همانند زبان، مفاهیم علوم، آشنایی با حیوانات، قرآن، شعر، داستان و…می‌تواند همراه با فضای بازی و میل و رغبت در برنامه کودک قرار بگیرد. در غیر این صورت اثراتی منفی برجای خواهد گذاشت.

تهدید، تنبیه و القای هراس برای مبادرت به انجام یا عدم انجام کاری اثراتی ناپایدار در شکل دادن به رفتارها و گفتارها در کودک دارد.

برقراری ربط عاطفی والدین یا مراقبان با کودک در تشکیل حس امنیت و مطمعن در کودک اهمیت بسیاری دارد؛ این ربط باید خود را در کلام والدین، لحن و نوع خطاب‌ها حرکت مهر امیز همانند بغل کردن، استقبال و بدرقه آنها و حتی دعاها به طور آشکار نشان دهد.

و در آخر آموزش احساسات و آنچه کودک در لحظه حس می‌کند همانند نشاط، غم، خشم و…از طریق بازی و یا راه حلهای دلنشین دیگر در آگاه شدن به درون و کنترل رفتارهای بیرونی کودک مؤثر است و سازنده باورهایی عمیق در بزرگسالی خواهد شد.