به گزارش خبرنگار مهر، اکنون برخی از آزمایشگاه‌های تشخیص طبی در قسمت خصوصی هم نسبت به انجام تست HIV عمل می‌کنند، هر چند حرف های می‌شود که تاییدیه آزمایش مورد نظر باید در مراکز دولتی انجام بشود؛ اما آنچه مسلم است و اخباری که از آزمایشگاه‌های خصوصی به گوش می‌رسد، حکایت از شدت افزایش موارد ابتلاء به HIV در سرزمین دارد.

HIV چیست

ویروس نقص ایمنی انسانی (Human immunodeficiency virus) یا HIV، نوعی ویروس آهسته گستر (ویروس پسگرد با شدت تکثیر پایین) و عامل بیماری ایدز است. HIV به یاخته‌های حیاتی دستگاه ایمنی بدن از جمله لنفوسیت تی پشتیبانی کننده (CD4+ T)، درشت‌خوارها و یاخته‌های دندریتی دعوا می‌کند. HIV ویروسی است که با مختل کردن کارکرد و ویران کردن طوری از یاخته‌های مسئول هماهنگی ایمنی تبدیل نقص دستگاه ایمنی بدن انسان می‌شود که به آن ایدز می‌گویند. از زمان ورود HIV به بدن تا ابراز ایدز امکان پذیر بین ۶ ماه تا ۱۵ سال طول بکشد. در این زمان گرچه فرد به ظاهر تندرست به نظر می‌رسد، ولی امکان پذیر ویروس از او به دیگران سرایت کند.

چرا مبتلا می‌شویم

رابطه جنسی کنترل نشده (دهانی-واژینال-مقعدی) به طوری که یکی از دو طرف مبتلا به ویروس باشند. هنگامی مایعات بدن همانند مایع منی، مایع واژن و خون از شخصی که عفونت دارد و مبتلا است به شخصی که سالم است، منتقل شود، بیماری به او منتقل می‌شود؛ حتی اگر مقدار مقداری از این مایعات منتقل شوند. افرادی که رابطه جنسی کنترل نشده با شخص مبتلا دارند، در این ریسک قرار دارند اما افرادی که از قبل بیماری جنسی انتقال داده شده داشته‌اند، زیاد تر در این ریسک قرار دارند. انتقال این بیماری ربطی به جنسیت ندارد که فقط از یک جنس به فرد دیگر منتقل شود بلکه انتقال از هردو جنس به هردو جنس امکان پذیر.

به اشتراک گذاری سوزن‌های تزریقی یا استروئید، راه دیگر انتقال ویروس است. سوزن‌هایی برای خالکوبی، پیرسینگ و نقاشی‌های روی بدن هم می‌تواند تبدیل عفونت شود چرا که عفونت‌هایی که درون خون روی سوزن حاضر است را به بدن فرد سالم منتقل می‌کند. اشتراک گذاری سوزن‌ها این چنین می‌تواند هپاتیت و دیگر عفونت‌ها را نیز منتقل کند.

نوزادان نیز در صورتی که مادرشان این ویروس را داشته باشد، در معرض عفونت قرار دارند. این انتقال می‌تواند قبل از تولد، در حال تولد یا در حال خوردن شیر مادر اتفاق بیافتد. زنان باردار باید تست HIV بدهند.

افزایش تست‌های مثبت

شنیده‌ها و سخن بگویید‌های میدانی با برخی از مسئولان آزمایشگاه‌های قسمت خصوصی و این چنین گریز به آمارهای رسمی وزارت بهداشت، حکایت از این حقیقت تلخ دارد که آمار ابتلاء به HIV در سرزمین، افزایش یافته است که می‌تواند یک زنگ خطر و هشدار جدی برای متولیان نظام سلامت در جهت پیشگیری و کنترل بیماری از یک سو، و تلنگری به دستگاه‌های فرهنگی و اجتماعی باشد که به بازدید این اتفاق ناگوار بپردازند. چون، اگر روال صعودی ابتلاء هم چنان با شدت پیش برود، در آن صورت باید چشم به راه عواقب ناگوار آن می بود.

محمدمهدی گویا که سال‌های بسیاری در کسوت رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت فعالیت داشته است، اکنون به گفتن یک متخصص عفونی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، می‌گوید: در طی ۱۰ سال تازه، در منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت که ایران را هم شامل می‌شود، ۶۱ درصد موارد ابتلاء به ایدز افزایش یافته و متأسفانه به دلایل بسیاری کنترل HIV تحت تأثیر مشکلاتهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و درگیری‌ها و کشمکش‌های منطقه‌ای قرار گرفته است.

وی با اصرار بر اهمیت ترقی خبر رسانی در خصوص بیماری ایدز و لزوم تست تشخیصی برای افراد مشکوک، می‌افزاید: در صورتی که سطح خبر رسانی در جامعه بالا رود، افرادی که دلواپس تابوهای ایدز می باشند، زیاد تر و سریعتر برای آزمایش ترغیب خواهد شد.

آمارها چه می‌گویند

لادن عباسیان رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران، با اشاره به حالت مبتلایان به ویروس HIV در ایران، می‌گوید: مطابق آخرین آمار ۱۴۰۳، تست ۲۴ هزار و ۷۶۰ نفر مثبت شده است اما تخمین زده می‌شود که ۴۴ هزار نفر در سرزمین HIV مثبت داشت باشند.

وی به تشریح حالت ایدز در جامعه می‌پردازد و به این نوشته اشاره می‌کند که ۱۹ درصد از ۲۴ هزار و ۷۶۰ نفر HIV مثبت، زنان می باشند و این درصد در آمار ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۳ به ۳۲ درصد می‌رسد. به این علت الگوی انتقال HIV که قبلاً در مردان بوده الان زنان را نیز شامل شده است.

رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران می‌افزاید: ۷۳ درصد از ۲۴ هزار و ۷۶۰ نفر HIV مثبت، در گروه سنی ۲۰ تا ۴۵ سال قرار دارند.

عباسیان نسبت به افزایش انتقال HIV از طریق روابط جنسی هشدار می‌دهد و می‌گوید: ۲۸ درصد از ۲۴ هزار و ۷۶۰ نفر HIV مثبت، از طریق روابط جنسی به این ویروس مبتلا شده اند و این درصد در آمار ۶ ماهه نخست ۱۴۰۳، به ۶۵ درصد می‌رسد به این علت تحول الگوی ابتلاء را ناظر هستیم.

افتدارو را فاکتور بگیرید؛ مواظب ایدز باشید!

احتمالا یکی از درگیری‌های متولیان حوزه سلامت سرزمین در طول سال، برنامه ریزی برای مقابله با افتدارو باشد تا بیماران، کمتر دچار شوند. این دغدغه قابل احترام است، اما مسئله‌ای که مدیران وزارت بهداشت نباید از آن غافل شوند، دقت به این چنین بیماری‌هایی است که اگر کنترل و پیشگیری نشود، عواقب ناگواری در پی دارد.

هنگامی به جامعه آماری سنین ۲۰ تا ۴۵ سال نگاه می‌کنیم که ۷۳ درصد افراد مبتلا را راه اندازی خواهند داد، به راحتی می‌توان فهمید حقیقت‌های این بیماری رفتاری شد. اگر قرار باشد این بیماری، افراد جوان و میانسال جامعه را دچار کند؛ قطع به یقین با مشکلات بسیاری در سال‌های نه چندان دور روبه رو خواهیم شد که احتمالا آن موقع، حل کردن آن امکان پذیر نباشد. به این علت، متولیان نظام سلامت باید افتدارو را فاکتور بگیرند و به جستوجو راهکاری برای کنترل و پیشگیری از افزایش موارد HIV در سرزمین باشند.

یقیناً که مقابله با این بیماری و صدمه اجتماعی، به تنهایی فهمید وزارت بهداشت نیست؛ اما می‌توانند زنگ خطر را برای دیگر مسئولان به صدا در بیاورند که «ایدز» رو به افزایش است.