مدیرعامل هلدینگ فناپ می‌گوید در نوشته دیجیتالی‌شدن صنعت، با اهمیت ترین اتفاق او گفت و گو تحول نگاه، تحول بیزنس‌مدل و تحول مدل اقتصادی حل قضیه و نیز تحول آمایش و منفعت‌گیری از داده‌ها است.

«شهاب جوانمردی»، مدیرعامل هلدینگ فناپ، در مراسم گرامیداشت هفته معدن در دانشگاه صنعتی امیرکبیر درمورد چالش‌های صنعت معدن برای ورود به انقلاب صنعتی چهارم، لزوم تدوین استراتژی دیجیتال برای تحول در حوزه صنایع معدنی و اندوخته‌‌های انسانی به‌گفتن کلیدی‌ترین قضیه در حوزه دیجیتالی‌شدن سخن بگویید کرد.

وی او گفت: «امروز در زیاد تر حوزه‌ها راجع‌‌به الزامات ورود به صنعت ۴ سخن بگویید می‌شود و زیاد تر بر این باورند که اگر به این نوشته نپردازیم امکان پذیر یک عقب‌ماندگی جبران‌ناپذیر در این عرصه حادث شود. اگرچه این سخن ذاتاً درست است اما به نظر می‌رسد صدمه عمومی که در عرصه‌های گوناگون سرزمین با آن روبه رو هستیم، در این عرصه هم گریبان ما را بگیرد.»

جوانمردی گفت: «نوشته این است که ما قبل از این که به چرایی نوشته بپردازیم و بدانیم که چه چیزی را می‌خواهیم حل‌وفصل کنیم و بهبود دهیم، زیاد سریع داخل این قضیه شده‌ایم که چطور و چطور آن کار را انجام دهیم.»

باید بدانیم در کجا ایستاده‌ایم و چه قضیه‌ای را می‌خواهیم حل کنیم 

مدیرعامل هلدینگ فناپ با اشاره به نتایج پیمایش‌های اجتماعی گوناگون از مردم کشورمان که زیاد دوستدار و علاقه‌مند به فناوری می باشند و این نوشته در حوزه‌های گوناگون چه در بین کاربران و مدیران و چه در بین تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان به‌وضوح قابل مشاهده است، در ادامه گفت: امروز هنگامی داخل هر مجموعه صنعتی و معدنی می‌شویم، می‌بینیم که مدیران هم علاقه‌مند می باشند و هم می‌دانند که باید به نوشته فناوری بپردازند اما به نظرم قبل از آنکه دو قدم زیاد مهم را بردارند، به سمت منفعت گیری از فناوری می‌روال و به جستوجو خرید سولوشن و به‌کارگیری و تشکیل راهکارها می باشند. در حالی که پیش از هر کاری، باید به‌طور دقیق بدانیم کجا ایستاده‌ایم و چه مساله‌ای را می‌خواهیم حل کنیم و سپس بپردازیم به این نوشته که چطور مساله را حل کنیم.

وی خاطرنشان کرد: در دنیای امروز اگر فکر و نگاه متفاوت نداشته باشیم و مسایل را با عینک پیشینی حل کنیم، نباید انتظار داشته باشیم که در گردونه رقابت باقی بمانیم. این به معنی آن نیست که باید سراغ ابزار متفاوت برویم، بلکه باید بدانیم اگرچه انتخاب ابزار الزامی است، اما نخستین قدم ما انتخاب ابزار نیست.

معدن و کمترین تغییرات فناورانه طی سالیان قبل  

نایب‌رئیس اتاق بازرگانی تهران فصل مشترک مسائل در حوزه معدنی برای همه معدن‌کاران را کیفیت و خلوص بالای آنچه از دل زمین استخراج می‌شود گفت و او گفت:‌ «پافشاری بر این است که از کل فرآیند استخراج، اکتشاف، حمل‌ونقل و پردازش مواد معدنی، کارایی و کارآمدی به نحوی باشد که قیمت همه‌شده افت یابد و قیمت اقتصادی عملیاتی که انجام می‌شود بالاتر رود. این فرآیند روزبه‌روز سخت‌تر می‌شود؛ چرا که باید به سمت اکتشافات پیچیده‌تر و عمیق‌تر رفت.»

شهاب جوانمردی با قیاس مقدار تشکیل در حوزه صنایع سنگین در سالیان قبل در ادامه گفت: «بازدید‌ها مشخص می کند که زیاد تر صنایع در امر تشکیل رشد نسبی داشته‌اند اما معدن در پایین منحنی رشد قرار دارد. به گفتن دیگر معدن کمترین تغییرات فناورانه را طی سالیان قبل در بین صنایع بزرگ مقیاس داشته است.»

او گفت:‌ «تا قبل از بحران کووید، تشکیل در صنایع بزرگ با یک رشد نسبی همراه می بود و سپس از فراگیری کووید این صنایع زیاد سریع خود را بازیابی کردند و به‌واسطه این که این بیماری نوشته رویکرد فناورانه را به حل مسائل در تعداد بسیاری از عرصه‌ها چه تشکیل و چه خدمات پررنگ‌تر کرد، علتشد صنایع بزرگ نه تنها خود را احیا کرده بلکه به رشد سریع‌تری دست اشکار کنند.»

مدیرعامل هلدینگ فناپ اضافه کرد:‌ «اما حوزه معدن به دوران قبل از کووید بازگشته و فاصله معناداری بین رشد در این حوزه نسبت به دیگر حوزه‌های صنعتی در دنیا وجود دارد. احتمالا در نگاه اول این نوشته یک نقطه ضعف باشد اما برای صاحبان کسب‌وکار، این یک زمان بی‌بدیل است. هنگامی در حوزه‌هایی عقب‌ماندگی وجود دارد یعنی زمان‌های جدی اقتصادی و نوآوری دیده می‌شود که می‌توان با تغییراتی در نوع نگرش و نوع حل قضیه، از این فاصله حداکثر منفعت گیری را برد و قیمت اقتصادی بیشتری خلق کرد.»

او با گفتن این که ضریب نفوذ فناوری کارآمد، در بین دیگر عرصه‌ها به واسطه اندوخته‌گذاری پیشینی زیاد جدی‌تر است، در ادامه گفت: «اما در عرصه صنایع معدنی تا این مدت شکاف وجود دارد و یک رویکرد هوشمندانه و منفعت گیری مشابه از ابزارها و فناوری‌ها و نوآوری می‌تواند پشتیبانی کند که این شکاف، یک زمان اقتصادی جدی تشکیل کند.»

لزوم انتخاب یک رویکرد هوشمندانه در دیجیتالی‌شدن معدن 

نایب‌رئیس اتاق بازرگانی تهران بر لزوم انتخاب یک رویکرد هوشمندانه در دیجیتالی‌شدن معدن که به رشد درآمد و افت هزینه‌ها پشتیبانی می‌کند پافشاری کرد و او گفت: «ما از دیجیتالی‌شدن برای مدیریت بهتر منفعت گیری می‌کنیم و یکپارچگی داده‌ها را رقم می‌زنیم؛ اما در صنعت معدن در تعداد بسیاری اوقات با داده‌ها و تحلیل‌ها و مدیریت گسسته روبه رو هستیم و تصمیمات اثرگذار نمی‌گیریم. این درحالی است که هنگامی همه داده‌ها را در اختیار داشته باشیم قاعدتاً باید به تصمیم‌گیری مدیریتی بهتری بیانجامد.»

مدیرعامل هلدینگ فناپ با گفتن این که در حوزه معدنی با انبوهی از اطلاعات روبه رو هستیم خاطرنشان کرد: «سوال این است که چه مقدار امکان پذیر فناوری‌های تازه پشتیبانی کنند که ما عکس جدیدی از حوزه اکتشاف تا استخراج و پردازش در معدن داشته باشیم و این تصمیم‌گیری‌ها چه مقدار امکان پذیر از منظر اقتصادی برای افرادی‌که در این حوزه مشغول به فعالیت می باشند به‌صرفه باشد.»

فقط راجع‌به تکنولوژی سخن بگویید نمی‌کنیم

او با اشاره به مغلطه‌ای که این روزها در صنعت چهارم زیاد پررنگ است او گفت: «امروزه می‌بینیم که از دیجیتالی‌شدن فقط در عرصه تکنولوژی دیجیتال سخن بگویید می‌شود. درحالی‌که در نوشته دیجیتالی‌شدن، با اهمیت ترین اتفاق او گفت و گو تحول نگاه، تحول بیزنس‌مدل و تحول مدل اقتصادی حل قضیه و نیز تحول آمایش و منفعت‌گیری از داده‌ها است. اگر این مفهوم را به‌گفتن یک عینک پیشینی قبل از این که هر مساله را حل کنیم درنظر بگیریم، آن‌زمان به‌جای این که مقهور و خریدار تکنولوژی شویم، تکنولوژی را به خدمت می‌گیریم برای آنچه که بیزنس ماست و کار خود را به‌درستی می‌توانیم پیش ببریم.»

نایب‌رییس اتاق بازرگانی تهران با گفتن این که تحول دیجیتال در هر حوزه‌ای به‌واسطه عمل های پیشینی که در آن انجام‌شده جدی‌تر است، در ادامه گفت: «درست است که باید سولوشن‌ها را از مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان گرفت اما باید دقت داشت که مسئولیت آنها حل ریزمسئله‌ها است و هیچ‌کس همانند دانشجویان و دانشگاهیان نمی‌تواد یک نگاه جامع به معدن و عملیات معدنی داشته باشد و در منفعت‌گیری و انتخاب درست، تصمیم مناسب بگیرد.»

اندوخته‌ انسانی کلیدی‌ترین مساله در حوزه دیجیتالی‌شدن 

شهاب جوانمردی با پافشاری بر این که تا این مدت کارهای نکرده تعداد بسیاری در قدم‌های آتی برای بهبود فرآیندها و تصمیم‌گیری‌های مناسب اقتصادی بعد از آن وجود دارد، اضافه کرد: «یکی از جدی‌ترین مسائل در نوشته دیجیتالی‌شدن، نوشته اندوخته انسانی است که می‌تواند با یک ضریب فزاینده در دیجیتالی‌شدن اثرگذار باشد و در لایه عملیات و تصمیم‌گیری و مدیریت نیز تأثیر بگذارد. به گفتن دیگر نوشته اندوخته‌های انسانی چه از منظر آموزش و چه از منظر فرهنگ‌سازی، یکی از کلیدی‌ترین مسایل در حوزه دیجیتالی‌شدن است که باید به آن دقت کرد.»

وی او گفت: «در تعداد بسیاری از عرصه‌ها با این قضیه روبه رو هستیم که زیاد‌ها فکر می‌کنند دیجیتالی‌شدن قرار است کارشان را از آنها بگیرد. چیزی که سالیان قبل با ورود کامپیوتر به اقتصاد هم با آن روبه رو بودیم و همه می‌ترسیدند از کامپیوتر منفعت گیری کنند. امروز با دقت به این که حرف های می‌شود هوش مصنوعی همه مشاغل را از بین می‌برد و زیاد از خدمات به تکنولوژی واگذار می‌شود، امکان پذیر این هراس و این نگاه، یک مانع جدی برای ورود دیجیتالی‌شدن به عرصه‌های گوناگون ازجمله عرصه معدن باشد. به‌همین‌علت فرهنگ‌سازی از این حیث می‌تواند پشتیبانی حال باشد و عکس بهتری را به ذی‌نفعان اراعه دهد و نشان دهد که دیجیتالی‌شدن کجاها می‌تواند تبدیل زیست بهتر، امنیت زیاد تر و اثرگذاری جدی‌تر در حوزه معدن باشد.»

مدیرعامل هلدینگ فناپ آموزش مدیران را نیز یکی دیگر از مسائل جدی در حوزه اندوخته انسانی گفت و افزود: «ما زیاد تر با مدیرانی روبه رو هستیم که برای تصمیم‌گیری در موضوعی خاص به قدر کافی آموزش ندیده‌اند و شناخت آنها ناشی از اخبار، رسانه و شبکه‌های اجتماعی است و تصمیم‌گیری‌های نادرست دارند که تبدیل هزینه‌های مضاعف می‌شود و این نوشته مانع جدی برای اندوخته‌گذاری‌های آینده است.»

الزام تدوین استراتژی دیجیتال در حوزه معدن

مدیرعامل هلدینگ فناپ تصریح کرد: «اگر قرار است که فرآیند دیجیتالی مناسب در عرصه معدن داشته باشیم باید قدم‌های خود را بر پایه اقداماتی که در دنیا انجام‌شده تنظیم کنیم. اولین قدم قاعدتاً باید در حوزه استراتژی رقم بخورد. همان گونه که هر حوزه فعالیتی دارای یک راهبرد نوشته یا نانوشته است، برای دیجیتالی‌شدن صنعت معدن هم یک استراتژی دیجیتال می‌خواهیم. این استراتژی را افراد فعال آن صنعت با شناخت الزامات، کارکردها و موانعی که اینده است می‌توانند تهیه کنند.»

او گفت: «در قدم سپس باید داخل این نوشته شویم که چطور می‌توانیم دارایی‌های خود را دیجیتالی کنیم؛ این که آیا ما داخل فرایند طویل می‌شویم و یا این که با نشان‌دادن داستان‌های پیروزی، لذت دیجیتالی‌شدن را به جامعه مخاطب برسانیم و نشان دهیم نقاط اثرگذاری آن کجاست؟ امکان پذیر برای مجموعه‌ای ایمنی و برای مجموعه فرد دیگر کربن‌زدایی و برای فرد دیگر نوشته اکتشاف، مهم باشد. لزوماً هیچ دو عرصه‌ای دارای استراتژی دیجیتال شبیه نیستند.»

دکتر جوانمردی او گفت: «در این مرحله باید هرکدام از قدم‌ها را دقیق‌تر برداریم تا نقطه اثرگذاری در زمان ورود به فرایند دیجیتالی‌شدن اشکار باشد و درلحظه به ما پشتیبانی کند تا بدانیم از داده‌های قبل کجا منفعت گیری کنیم و در آینده چه داده‌ای می‌تواند اثرگذاری داشته باشد. همه این موارد در آن واحد باید نگاه شود تا فرآیند دیجیتالیزیشن از یک فرایند فناورانه به یک فرایند مدیریتی و اقتصادی تبدیل شود.»

نایب‌رییس اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: «باید دقت داشت که ما به مرور با یک نسل جدیدی روبه رو می‌شویم که امکان پذیر علایق و سلایقش مطابق قبل نباشد. پیمایشی که بین افراد ۱۵ تا ۳۰ ساله انجام‌شده نشان داده که زیاد تر افراد علاقه‌ای به کار در حوزه معدن ندارند و برخی نیز گمان آن را کم می‌دانند. این درحالی است که مشاغل دیگر برای این افراد در آینده دلنشین‌تر است. این نوشته هم زمان و هم تهدید است. تهدید از این منظر که امکان پذیر با عدم تقاضا برای کار در معدن روبه رو شویم و زمان در این است که اینجا راه‌حل‌های نوآورانه و واگذاری برخی خدمات به ربات‌ها می‌تواند پشتیبانی حال باشد تا بتوان منفعت‌وری را افزایش داد.»

ورود جدی کمپانی‌های بزرگ دنیا به عرصه معدن

او به ورود جدی کمپانی‌های بزرگ دنیا به عرصه معدن اشاره کرد و او گفت: «مجموعه «شل» که به‌گفتن مجموعه عظیم اقتصادی در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی شناخته می‌شود با شرکت IBM‌ داخل اندوخته‌گذاری در تشکیل یک پلتفرم نوآورانه B2B در حوزه معدن شده است. هواوی نیز به‌گفتن بین‌المللی‌ترین شرکت چین با درآمدی بالاتر از یکصد میلیارد دلار، به حوزه بکر معدن ورود کرده و حتی مجموعه‌ای همانند نوکیا به‌گفتن یکی از قدرترین فعالان صنعت زیرساخت‌های تلکام، رویکرد جدی در حوزه زیرساخت‌ها و پلتفرم‌های انقلاب صنعتی چهارم در معدن به‌کار گرفته است.»

مدیرعامل هلدینگ فناپ با پافشاری بر این که باید به دیجیتالی‌شدن معدن نگاه یکپارچه داشت و برتری‌ها را به نوعی رقم زد که قضیه به اثرگذاری واقعی و عینی تبدیل شود تا ذی‌نفعان این اهمیت را بینید و فهمیدن کنند، افزود: «از حیث اقتصادی هم باید برای اندوخته‌گذاران این توجیه وجود داشته باشد که عمق زیاد تر به دیجیتالی‌شدن بدهند تا کل این عملیات به یک سود عمومی برای جامعه بیانجامد.»

شهاب جوانمردی با گفتن این که هر سفری با اولین قدم اغاز می‌شود،‌ او گفت: «احتمالا امروز به‌واسطه همه محدودیت‌هایی که داریم و مسایل تحریمی که با آن روبه رو هستیم، ضریب نفوذ عمل های فناورانه هوشمند در صنعت معدن انچه که باید بالا نباشد اما زیاد مهم است که اولین قدم را درست و هوشمندانه برداریم و یادمان باشد که در صنعت ۴ همانند قبل نمی‌توانیم خرید کامل فناوری انجام دهیم. بلکه باید روی انبوهی از داده‌هایی که مدام جمع کرده و پردازش کرده‌ایم سوار باشیم و سپس بهترین تصمیمات را بگیریم. بعد هرچه دیرتر ورود به صنعت ۴ علتمی‌شود که مجدداً از این قافله همانند دوره‌های قبل انقلاب صنعتی عقب بمانیم.»