وی پافشاری کرد: نهادهای فرهنگی ما اعم از وزارت ارشاد و صداوسیما که زیاد تر یک نگاه کالامحوری و اقتصادی خصوصاً در نگاه تبلیغاتی‌شان اشکار کرده‌اند باید به سمت فرهنگ‌محوری برگردد. نه این که قسمت اقتصادی و تجاری اهمیت دارد بلکه حقیقت این است در مقوله کتاب هم قسمت اقتصادی زیاد قدرتمندی نهفته است. اما ناگزیریم که به این مسئله اشاره کنیم سرانه مطالعه ما در سطح منطقه هم در پایین‌ترین سطح قرار دارد. احتمالا یکی از دلایل مهم آن همین جدال نابرابر نسل تازه و ترجیح بیشتری باشد که به فضای‌مجازی خواهند داد تا دقت به کتاب.

این نویسنده و کارشناس رسانه خاطرنشان کرد: عملاً نسل تازه کتاب را کنار گذاشتند. اگر از منظر تولیدکننده (انتشارات) و اقتصاد و نویسندگان کتاب به ماجرا نگاه کنیم با این مسئله روبه رو می‌شویم متأسفانه پفک از کتاب بهتر فروخته می‌شود. چرا؟ به همان مسئله‌ای برمی‌گردد که متأسفانه دستگاه‌های گوناگون این محصولات زیان اورّ برای سلامتی را زیاد تر تبلیغ می‌کنند تا یارِ مهربانی که به جنبه‌های اندیشه‌ای و تفکریِ جامعه رنگ و بو می‌دهد هیچ جایگاه درستی در تبلیغات رسانه‌ای ندارد.

او گفت: هنگامی از فقدان جایگاه تبلیغی سخن بگویید می‌کنیم که نویسنده‌ای همچون خودم که سال ۱۳۹۰ «معجزه حرکت» را نوشتم هیچ شبکه و فضای یکپارچه‌ای برای اراعه این کتاب وجود نداشت. یقیناً در همین فضا فهمید شدم این فقدان و خلأ جدّی وجود دارد و کماکان هم جایِ خالی این دقت حس می‌شود. چون کتاب باید در کتابفروشی باشد کتاب را که نمی‌توان در سوپرمارکت برای اراعه گذاشت! به این علت رسانه باید در خدمتِ توزیع قویِ کتاب باشد طبیعتاً بر ارتقاء سرانه مطالعه و بالا بردن انگیزه نویسندگان هم تأثیرات بسزایی خواهد داشت.

بهرامی پافشاری کرد: متأسفانه در تعداد بسیاری از اوقات پیش آمده برای تبلیغ یک کتاب در رسانه‌ها چند ده میلیون باید بپردازیم که یک دقیقه آنونس و تیزر درمورد آن کتاب پخش شود. مگر یک نویسنده و انتشاراتی چه مقدار سود می‌کند زیر بار این چنین تبلیغاتی برود. در حالی‌که به جای این همه تبلیغات بازرگانی رنگارنگ که تعداد بسیاری از آنها هیچ سودی هم برای مخاطبان ندارد می‌توان از تبلیغ محصولات فرهنگی منفعت برد که فضای علمی و اندیشه‌ای جامعه را بالا ببرد نه این که امروز از پایین آمدن هولناک سرانه مطالعه با هم سخن بگویید کنیم.

این نویسنده در کنار انتقاد از خلأ جریان رسانه‌ای درست برای اراعه و معارفه کتاب و بالا بردن سرانه کتابخوانی در سرزمین به حمایتناشرین از آثار خارجی هم اشاره کرد و او گفت: متأسفانه یکی از لطمه‌های بزرگی که به جریان نویسندگی سرزمین خورده و کماکان هم این صدمه وجود دارد حمایتخود ناشرین از آثار خارجی است. کتاب‌هایی که هیچ‌گونه سنخیتی با فرهنگ غنی ایرانی اسلامی ما ندارد اما در سطح گسترده ترجمه و در سطح توزیع و مورد حمایتقرار می‌گیرند. اینجا باید به مافیای کتاب اشاره کرد که قوی در میدان وجود دارند.

بهرامی در ادامه اضافه کرد: این روزها که نمایشگاه کتاب تهران برقرار است باز باید این مسئله را بگوییم که فقط برای چند روز کتاب روی بلیبوردها، در تیزرهای تبلیغاتی تلویزیونی و… مورد دقت است و بعد از آن دیگر برتری نیست. در حالی‌که اگر می‌خواهیم جامعه نویسندگی و فضای نشر و کتاب در سرزمین رونق بگیرد باید برتری فرهنگی ما کتاب باشد.  

این گوینده و دوبلور در جواب به این سوال که چرا تعداد بسیاری از هنرمندان از فضای کتاب و کتابخوانی فاصله دارند، او گفت: این مسئله یک فاجعه است که وجود دارد. هنرمندان ما که در عرصه فرهنگ و هنر و رسانه فعال‌اند باید پوز کتاب و کتاب‌خوانی‌شان را در فضای‌مجازی بدهند اما شما کمتر هنرمندی را سراغ دارید که اگر نویسنده‌ای از آن هنرمند بخواهد کتاب مرا تبلیغ کند، زیر بار این تبلیغ برود. متأسفانه ناظر هستیم زیاد تر ترجیح‌شان به تبلیغ مبلمان، خانه، لوازم آرایشی و بهداشتی و ماشین‌های آنچنانی است. نام این اتفاق هم ناکامی فرهنگ و کتاب در برابر فضای‌مجازی است.

وی از صداوسیما خواست برنامه‌های پرطرفدار در حوزه کتاب بسازند، افزود: ما امروز به ساخت برنامه و آثار نمایشی‌ای نیاز داریم که بعضاً در قبل ساخته می‌شدند و زیاد اثرگذار بودند. واقعاً چه اشکالی دارد که برنامه‌هایی در این حوزه ساخته شوند حتی چالشی در حوزه کتاب و جریانِ نشر در سرزمین تشکیل کند. احتمالا تعداد بسیاری بر این باورند در یک برنامه با فضای کتاب و کتابخوانی، دو نفر فقطً درمورد ادبیات محض و نویسندگی سخن بگویید کنند در حالی‌که می‌توان با یک برنامه دلنشین به سراغ نوشته کتاب‌های بی‌محتوا رفت یا به افشای پشت پرده کتاب‌های ترجمه‌ای و مافیا و رانت‌هایی که در این عرصه در جریان است، پرداخته شود.

بهرامی در آخر به کتاب تازه خود تحت گفتن «نقطه صفر» اشاره کرد که در دست آماده‌سازی است اگر جریانات مالی آن فراهم شود نسخه کاغذی و دیجیتالی آن به بازار اراعه خواهد شد.

انتهای مطلب/