آژانس پژوهش‌ها و اختراعات پیشرفته بریتانیا یا آریا (ARIA)، از چشم‌انداز آینده‌نگرانه خود برای ساخت «تعهدات ایمنی مقداری» هوش مصنوعی پرده برداشت. به گفتن ساده‌تر این برنامه شامل استانداردهایی می‌شود که ضمانت می‌کنند عمل های مربوط به هوش مصنوعی از کنترل خارج نخواهند شد و هیچ آسیبی از یک عمل خاص حاصل نخواهد شد.

هسته مهم برنامه ARIA، هوش مصنوعی «دروازه‌دار» (Gatekeeper) است. در واقع این دیده‌بان دیجیتالی ضمانت خواهد کرد که سیستم‌های هوش مصنوعی تنها در محدوده کاربردهای خاص خود عمل می‌کنند. در صورت موثر بودن، این پروژه می‌تواند از برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی با ریسک بالا همانند کاربردهای هوش مصنوعی در بهبود زیرساخت‌های حیاتی یا بهینه‌سازی آزمایش‌های پزشکی بالینی، محافظت کند.

آریا بودجه‌ای ۵۹ میلیون پوندی به این برنامه تعلق داده است که مغز متفکر آن، «دیوید دالریمپل» (David Dalrymple)، مخترع ارز دیجیتال «فایل‌کوین» (Filecoin) است. این چنین قرار است که بعد از گسترش این هوش مصنوعی، کاربرد آن در یک حوزه آزمایش شود. حوزه‌های پیشنهادی برای آزمایش عبارت هستند از بهینه‌سازی اعتدال شبکه برق و مدیریت زنجیره‌های فراهم.

هوش مصنوعی دروازه‌دار

دربان‌های آریا بر مدل‌های علمی دنیا و اثبات‌های ریاضیاتی متکی می باشند. در این رویکرد، مدل‌های تجاری با مفاهیم دانشگاهی ترکیب می‌شود. دالریمپل می‌گوید:

«رویکردهایی که کمپانی‌های تجاری در ساخت سیستم‌های هوش مصنوعی منفعت گیری می‌کنند، بر مثالهای محدود متکی می باشند و هیچ تضمینی درمورد حرکت سیستم‌های درحال گسترش اراعه نمی‌دهند. از طرف دیگر، تمرکز روی رویکردهای آکادمیک، همانند علتصوری، علتمی‌شود تا نتوانیم توانمندیهای هوش مصنوعی را به‌طور کارآمد گسترش دهیم. رویکرد دروازه‌دار ما این اجازه را می‌دهد که دانشمندان هوش مصنوعی بتوانند از قابلیت‌های هوش مصنوعی تجاری برای گسترش سریع سیستم‌ها منفعت گیری کنند، و همزمان کنترل آن را به وسیله علتریاضیاتی ضمانت کنند.»

دارپای بریتانیایی چیست؟

آریا یک سازمان فراهم مالی پژوهشی است که دولت بریتانیا سال ۲۰۲۳ آن را تأسیس کرد. شباهت‌های این سازمان به واحد پژوهش‌های پیشرفته پنتاگون علتشده تا به آن لقب «دارپای بریتانیایی» بدهند.

پروژه هوش مصنوعی دروازه‌دار آریا شباهت‌های بسیاری با برنامه HACMS دارپای آمریکا دارد. HACMS ثابت کرد که می‌توان از صحت‌سنجی ریاضیاتی برای تشکیل نرم‌افزارهای بدون باگ منفعت گیری کرد. یکی از دستاوردهای این برنامه، ساخت یک کوادکوپتر غیرقابل هک می بود.

یکی دیگر از پروژه‌های این سازمان، ساخت سیستم‌های هوش مصنوعی با ۰٫۱ درصد هزینه‌های جاری است. پیروزی این پروژه‌ها می‌تواند نظر سیاستمداران را به این سازمان جلب کند تا بودجه‌های بیشتری به آن تعلق دهند.