به گزارش خبرنگار خبرگزاری برنا، برای دیدن بنای چهار طاقی یا مقبره تیموری باید به سراغ روستای زیارت شهرستان شیروان در خراسان شمالی رفت. با جستجوی امامزاده حمزه رضا، در محوطه این امامزاده میتوانید این چهارطاقی را ببینید.

آنچه از بیرون بنا به چشم میآید، نمایی هشت ضلعی است. با این که کتیبه چهارطاقی، قدمت آن را به دوره تیموری مربوط میکند، اما همین هشت ضلعی بودن و وجود سردابه این گمان را به وجود میآورد که بنا مربوط به دوره ایلخانی است.

فرضیه فرد دیگر که نقل است، مقبره را به «شیخ تیمور» نسبت خواهند داد. اما تعداد بسیاری از کارشناسان این نظر را نفی کردهاند. چرا که مطابق وقف‌نامه چهارطاقی، که در سال ۱۰۴۵ هجری قمری نگاشته شده، واقف املاک شخصی به نام «امیر محمدشیخ تیموری» گفتن شده است.

با این حال بر روی سنگ قبر حاضر در چهارطاقی روی سنگ قبر کلماتی هرچند غیر دقیق به چشم میخورد که از بعد ساییدگی و فرسایش، تنها دو واژه «عید خواجه» به چشم میخورد. در کتب تاریخی از این گفتن با نام یکی از سرداران معروف امیر تیمور نام برده شده است.  

در هر ضلع این هشت ضلعی، یک ورودی به داخل مقبره قرار گرفته است. قسمت بالایی بنا به شکل قوسدار ساخته شده است که در زیر و بالای درها، نورگیر‌هایی به عرض در‌ها دیده می‌شود. با طاق نما‌هایی که هر یک آجرچینی منحصربه فردی دارند.

کل سازه از مصالحی، چون خشت و آجر ساخته شده است. یقیناً ناگفته نماند که فضای داخلی بنا را با گچ پوشاندهاند. ناگفته نماند که بالای سردر‌ها آجر‌هایی به رنگ فیروزه‌ای به چشم میخورد. این چنین برای طراحی و ساخت تزئینات گچ‌بری و کتیبه‌ها از نقوش اسلیمی منفعت گرفته شده است.

نخستین مرمت انجام شده بر روی بنا در سال ۱۳۵۶ خورشیدی انجام گرفت. بعد از انجام این مرمت، چهره اصیل بنا تا حدودی تحول کرد. مرمت‌ها در سال ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ ادامه یافت و با استحکامبخشی بنا، از ریزش برخی قسمت‌ها جلوگیری به عمل آمد. در پی انجام مطالعات باستان شناسی هم به ورودی بنا با کف سرداب‌های و این چنین دیوار محصورکننده در اطراف بنا دست یافته شد. گمان میرود این دیوار محصورکننده در دوره‌های سپس برای پیشگیری از پیشروی قبر‌ها به محل ساخته شده باشد. درنهایت این بنا در سال ۱۳۸۰ با شماره ۴۸۰۸ در فهرست آثار ملی سرزمین به ثبت رسید.

در سمت جنوب غربی چهارطاقی، امامزاد‌های منسوب به «حمزه رضا» قرار دارد. مقبره دارای گنبدی است که ارتفاع آن از تکه فوقانی بنا ۲ متر و نیم و تا زیر گنبد بیشتر از ۴ متر است. فاصله بنای چهارطاقی تیموری یا بنای امامزاده حمزه رضا در نزدیک به ۵۰ متر است.

انتهای مطلب