دانشمندان تصاویری از شیردادن یک گونه دوزیست کرم‌همانند به بچه‌هایش گرفته‌اند. این جانور یک برهنه‌مار (Caecilian) است که زیر زمین زندگی می‌کند. پژوهشگران اعتقاد دارند که توانایی تشکیل شیر در این گونه جدا گانه از پستانداران، که برای تشکیل شیر برای فرزندان خود مشهورند، تکامل اشکار کرده است.

برهنه‌ماران با قورباغه‌ها و سمندرها اعقابی مشترک دارند، اما صدها میلیون سال است که زیر زمین زندگی می‌کنند. آن‌ها در این زمان دست‌ها و پاهای خود را از دست دادند و بینایی‌شان نیز تا حد بسیاری از بین رفت. برهنه‌مار مدرن همانند یک کرم خاکی بزرگ و درخشان با یک کله است.

برزیل زیستگاه برهنه‌مارهای بسیاری است. گروهی از دانشمندان برزیلی درحال مطالعه روی یک گونه از آن‌ها به‌نام Siphonops annulatus بودند که چیزی غیرعادی کشف کردند.

این گونه از برهنه‌مار به بچه‌های خود اجازه می‌دهد تا پوستش را بخورند. بچه‌ها هفته‌ای یک بار اجازه تغذیه از پوست مادر خود را دارند. آن‌ها مواد مغذی تعداد بسیاری از پوست مادر خود می‌گیرند.

اما دانشمندان فهمید شدند که این بچه‌های برهنه‌مار انرژی تعداد بسیاری بسیاری دارند که امکان ندارد تنها با یک وعده تغذیه در هفته کسب شود. آن‌ها برای کشف علت انرژی زیاد بچه‌ها یک دوربین در لانه آن‌ها قرار دادند. زیاد سریع، آن‌ها دریافتند که بچه‌ها دور یک نقطه خاص از بدن مادر جمع خواهد شد.

بچه‌ها علاقه بسیاری داشتند که به سمت دم مادر خود بروند و آن‌جا می بود که دانشمندان دریافتند ماده‌ای همانند شیر از دم مادر ترشح می‌شود. پژوهشگران این کشف غیرعادی خود را در ژورنال Science انتشار کرده‌اند.

چرا یک دوزیست به بچه‌هایش شیر می‌دهد؟

دانشمندان اعتقاد دارند این گونه برهنه‌مار با همان مشکلی مواجه است که انسان‌ها و باقی پستانداران با نوزادان خود دارند. درست همانند نوزاد انسان، یک نوزاد برهنه‌مار هم زمان‌ها پیش از آنکه بتواند از بعد خود برآید به‌دنیا می‌آید. این نوزادان صدمه‌پذیر می باشند و برای آن که مادر دوزیست بتواند آن‌ها را نزدیک خود نگه دارد، طوری تکامل اشکار کرده که ماده‌ای همانند به شیر تشکیل کند.

به این فرایند «فرگشت همگرا» می‌گویند. فرگشت همگرا فرایندی است که در آن گونه‌های زیاد متفاوت، صفاتی شبیه اشکار می‌کنند.

یقیناً شیر این دوزیست با شیری که پستانداران دارند یکسان نیست و به هیچ وجه با استانداردهای شیرهایی که می‌نوشیم سازگاری ندارد. اما این ماده حاوی لیپیدها و قند است. به همین علت دانشمندان آن را نوعی شیر در نظر گرفته‌اند.

این کشف مشخص می کند که جانورانی زیاد متفاوت می‌توانند خصوصیاتی زیاد شبیه داشته باشند. طبیعت مدام نشان داده است که می‌تواند با خلاقیتی الهام‌قسمت، یک راه‌حل را در قلمروهای زیاد متفاوت خود تکرار کند.