خبرگزاری تسنیم– مجتبی برزگر: با پایان دوره مسئولیت مرادجان بوری‌بایف دکتر سعد خان دیپلمات پاکستانی به ریاست موسسه فرهنگی اکو منصوب شد. رئیس موسسه فرهنگی اکو دارای اسبق پژوهشی در عرصه‌های روابط بین‌الملل، تاریخ اسلام و حقوق بین‌الملل بوده و با نهادهایی چون سازمان ملل، نشریه امور بین‌الملل کمبریج، مدرسه معتبر ملی سیاست عمومی در پاکستان و .. همکاری داشته است. سخنرانی در دانشگاه‌های کمبریج، داکا، قاهره، جامیا میلیا، کرنل، نیویورک و دیگر موسسات علمی و دانشگاهی از دیگر اسبق اوست.

رئیس مؤسسه از بین شخصیت‌های عالی‌رتبه فرهنگی منطقه، بر پایه نظر هیئت امنای موسسه، به طور دوره‌ای برای یک دوره سه ساله منصوب می‌بشود. ریاست مؤسسه مسئول اجرای سیاست‌های کلی و تصمیمات گرفته‌شده از سوی هیئت امنا است.

دکتر سعد خان یک مدیر وابسته به دولت پاکستان با ازمایش ها گسترده در دولت فدرال در اسلام‌آباد و قسمت‌های منطقه‌ای است. او این چنین یک نویسنده و تحلیلگر با آثار منتشرشده در عرصه روابط بین‌الملل، تاریخ اسلام، قانون اساسی و حقوق بین‌الملل است. او به گفتن اولین آسیایی و مسلمان که به مقام ریاست انجمن بین‌المللی موسیقی نظامی رسیده، دارای ازمایش ها کم‌نظیری است.

او این چنین دستیار اسبق رئیس بنیاد بین‌المللی روتاری بوده و با آژانس‎‌های سازمان ملل متحد به گفتن مشاور همکاری داشته است. مشغله‌های دیپلماتیک وی حتی قبل از پیوستن به خدمات مدنی اغاز شد؛ وقتی که او به گفتن عضوی از هیئت پاکستانی در ابتکار دیپلماسی «مسیر دو (دیپلماسی بک‌چنل)» به نام “گفتگوی نیمرانا” بین هند و پاکستان در سن ۲۳ سالگی و در سال ۱۹۹۰ انتخاب شد.

یکی از اسبق معتبر دکتر سعدخان، تألیف هشت کتاب در عرصه‌های تاریخ و سیاست از جمله «احراز اسلام بین‌المللی» (انتشارات دانشگاه آکسفورد؛ ۲۰۰۰)، «دوستان واقعی: بازدید و ارجاع روابط پاکستان و سازمان همکاری‌ اسلامی» (کمیسیون ملی تحقیقات تاریخی و فرهنگی؛ ۲۰۰۴)، «هنگامی ارتش، صلح به ارمغان می‌آورد: گروه‌های نظامی در دیپلماسی، جنگ و کشورداری» (نشر پنتاگون؛ ۲۰۱۹) و .. می‌باشد. او این چنین یکی از نویسندگان مجموعه چندجلدی «دایرهالمعارف آکسفورد؛ اسلام و سیاست» و این چنین شراکتکننده در تاثییر معتبر «کتاب‌شناسی آنلاین آکسفورد» است.

دکتر خان اکنون سردبیر «نشریه کمبریج: امور بین‌الملل» است. پژوهش‌های او که در این قسمت انتشار می‌بشود شامل مقالات فصلنامه «امور اقلیت مسلمانان»، فصلنامه «چشم‌اندازهای اسلام و عرب» و فصلنامه «گسترش و امنیت ملی» است. مقالات او در ستون‌های تعداد بسیاری از نشریات برجسته سراسر جهان از جمله در پاکستان، ایران، لبنان، مالزی، بنگلادش، ترکیه و «ترافیکِ دیپلماتیک» (واشنگتن، ایالات متحده آمریکا) انتشار شده که برخی از آن‌ها به فرانسوی، ترکی، بنگالی و زبان‌های دیگر ترجمه شده‌اند. 

رساله دکترای بین‌رشته‌ای سعد سکندر خان بر سازمان‎‌های منطقه‌ای متمرکز بوده و کارکرد سازمان همکاری اسلامی (OIC) در ربط با اتحادیه اروپا (EU) را تحلیل کرده است. بعد از اخذ دکترا، او چندین دوره گواهی یا دیپلم در سطح فارغ‌التحصیل یا کارشناسی ارشد را در عرصه‌های مرتبط، از جمله دوره «حل منازعات بین المللی» از دانشگاه هاروارد در ایالات متحده، «راهبردهای مبارزه با فساد» در دانشکده ملی مدیریت در پاریس فرانسه، «دیپلماسی خلاق» در مرکز مطالعات استراتژیک کلمبوی سریلانکا، فوق لیسانس حقوق بین‎‌الملل از دانشگاه کاتولیک لوون در بلژیک و مدرسه تابستانی معتبر جهانی در «حقوق بین‌الملل عمومی و خصوصی» از آکادمی حقوق بین‌الملل لاهه در هلند را گذرانده است. دکتر خان دارای جوایز و افتخارات تعداد بسیاری بوده و سفرهای گسترده‌ای به سراسر جهان داشته است. 

با رئیس مؤسسه فرهنگی اکو لحظاتی به او مباحثه نشستیم که مشروح تکه اول این او مباحثه را در ادامه می‌خوانید:

تلاش ما برای دیده شدنِ «مؤسسه فرهنگی اکو» است

اکنون ایالات متحده آمریکا و زیاد از کشورهای قوی غربی زیاد تر روی این دیپلماسی فرهنگی کار می‌کنند تا تهاجم مستقیم! برای مثالً در آنکارا و اسلام آباد زیاد رستوران‌های مک دونالد می‌بینید که آمریکایی می باشند و جوانان زیاد به این رستوران‌های زنجیره‌ای علاقه‌مندند. از نزدیک به ۲۶۰ میلیون جمعیتی که در پاکستان وجود دارد همه مک دونالد را می‌شناسند اما اگر از آنها سوال کنید نام سه غذای ایرانی را نام ببرید هیچ‌کس نمی‌داند.

* به گفتن مقدمه اغاز او گفت‌و‌گو موسسه فرهنگی اکو را احتمالا برخی علاقه‌مندان فرهنگ و هنر همان مخاطبان خاص بهتر بشناسند و با این مؤسسه آشنا باشند. اما برای این که همگان با این مؤسسه آشنایی بهتری اشکار کنند و بدانند کارکرد این مؤسسه چه هست و چه مقدار اثرگذار است از کارکرد و فعالیت‌های مؤسسه فرهنگی اکو و شناخت بهتر آن، اغاز کنیم. این چنین از بُعد فرهنگی در کشورهای اعضای اکو چه اقداماتی انجام می‌بشود؟

فکر می‌کنم یکی از بزرگترین چالش‌هایی که با آن روبه رو هستیم همین قضیه دیده شدن این مؤسسه است. نمی‌دانم چرا تعداد بسیاری از روزنامه‌ها و شبکه‌های رسانه‌ای درمورد فعالیت‌های این مؤسسه سخن بگویید نمی‌کنند و به آن اشاره ندارند. در واقع یکی از ماموریت های عمده من بعد از انتصاب به گفتن رئیس مؤسسه فرهنگی اکو، این می بود که قضیه دیده شدن فعالیت‌های این مؤسسه را در بین همه ۱۰ سرزمین عضو اکو نمایان‌تر کنم. 

یکی از عمده فعالیت‌هایی که ما در دستور کار داریم در واقع اراعه بیانیه‌های مطبوعاتی است که نزدیک به ۱۰۰ بیانیه برای هر سرزمین ۱۰ بیانیه درنظر گرفتیم؛ چون ۱۰ عضو دارد یعنی در واقع ۱۰۰ بیانیه می‌بشود که در اختیار خبرگزاری‌ها، روزنامه‌ها، رادیو و تلویزیون قرار می‌گیرد. تا این مدت روزنامه‌ها، بیانیه‌های مطبوعاتی ما را انتشار نکردند اما ظرف دو سه ماه آینده بیانیه‌های مطبوعاتی ما را خواهید دید.

شما می‌دانید که جوانان در سراسر کشورها به خصوص کشورهای عضو سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ECO) که جزئی از آن است؛ ترکیه، افغانستان، پاکستان و هر سرزمین فرد دیگر علاقه‌مند به تلفن‌های هوشمند و اطلاعاتی که از شبکه‌های اجتماعی دریافت می‌کنند. 

یکی از مشکلاتی که ما الان برای او گفت و گو خبر‌رسانی داریم قضیه تحریم علیه ایران است که ما نمی‌توانیم همه اخبار و تبلیغات را بین کشورهای عضو سازمان بین‌المللی ISO،  اشاعه بدهیم، به این علت که باید برای آنها هزینه پرداخت بشود. به این علت ما الان در اسلام آباد و آنکارا یکسری فعالیت‌هایی را اغاز کردیم تا بتوانیم اینستاگرام، فیسبوک و تلگرام‌مان را از ایران به آن مناطق انتقال دهیم؛ یقیناً آنجا که بتواند ربط بین ۱۰ سرزمین عضو اکو را برقرار کند.

همین آمدنِ شما برای این مصاحبه هم خودش گامی برای دیده شدن زیاد تر این مؤسسه فرهنگی است. در واقع قدمت این مؤسسه ۶۰ ساله است و سال ۲۰۲۶ دقیقاً ما سالگرد ۶۰ ساله شدن این مؤسسه را جشن خواهیم گرفت. سال پایه‌ریزی این مؤسسه هم سال ۱۹۶۶ بوده است. دیگر مؤسسات ISO همچون مؤسسه آموزشی در ترکیه و اسلام‌آباد واقع شده ظرف ۱۰ سال قبل تأسیس شدند.

من فکر می‌کنم در قیاس با دیگر ارگان‌ها و موسسات سازمان اکو ما یکی از قدیمی‌ترین مؤسسات آن هستیم به همین خاطر می‌توانیم دستاوردهای خوبی داشته باشیم. ما امروز با یک تعریف جدیدی روبه رو هستیم؛ افرادی که عضو CNN و BBC نباشند در واقع اخباری که انتشار کردن اشکار می‌کند نمی‌تواند از پوشش گسترده‌ای برخوردار بشود. 

این چنین این باور را دارم افرادی که عضو سازمان ما می باشند بتوانند یک خبرگزاری مستقلی داشته باشند تا بتوانند خبرهایشان را به طور گسترده‌تری پوشش بدهند و در فضای رسانه‌ای این اخبار دست به دست بشود می‌تواند دستاورد خوبی برای کشورهای عضو مؤسسه اکو باشد. 

به این علت در این خصوص تمایل دارم پشتیبانی شما را خواست کنم که ما را با جامعه رسانه‌ای و خبری خودتان آشنا کنید بتوانیم پوشش‌های خبری بهتری را برای کشورهای عضو اکو داشته باشیم. 

ماجرای تناقض‌های رسانه‌ای در جنگ اسرائیل با فلسطین/ضعفی که در منطقه اکو نسبت به جایگاه فرهنگی وجود دارد

* به قدمت مؤسسه فرهنگی اکو اشاره کردید به اهمیت دیپلماسی فرهنگی در دنیای امروز اشاره کنید و این که کشورها چطور از این مهم منفعت گیری می‌کنند؟

من خودم فارغ‌التحصیل رشته دیپلماسی فرهنگی هستم. در ۲۰ سال تازه (قرن تازه) یکی از با اهمیت ترین دیپلماسی‌ها، دیپلماسی نظامی بوده است. سپس در ۵۰ سال بعدی، دیپلماسی اقتصادی اما در این ۲۰ سال تازه، در واقع دیپلماسی فرهنگی حائز اهمیت بوده است. امروزه همه کشورهای قوی جهان اعم از ایالات متحده، اروپا و روسیه رویِ دیپلماسی فرهنگی متمرکز شده‌اند. 

به گفتن مثال جنگ روسیه و اوکراین؛ هر دو طرف تمایل دارند نظرات خودشان را از طریق هنرهای نقاشی، گرافیک یا از طریق هنر به عرصه نمایش در مجامع بین‌المللی بگذارند. در همین چارچوب یعنی اگر نگاهی به جنگ بین فلسطین و اسرائیل(رژیم صهیونیستی) که در حال وقوع است بیندازیم؛ نمی‌توان از این مسئله درمورد کانال‌های تلویزیونی کشورهای اسلامی همچون ترکیه، ایران و پاکستان، غافل شد. این تلویزیون‌ها فکر را بر این می‌گذارند که از فلسطین حمایتکنند. اما حقیقت به سمت فرد دیگر می‌رود.

من به گفتن رئیس این مؤسسه در طی این مدتی که خواهم می بود مقصد مهم‌ام این است کشورهای عضو اکو را با فرهنگ، غذاها، اشعار و دستاوردهای فرهنگی یکدیگر آشنا کنم.

می‌دانید که در هفتم اکتبر، نزدیک به ۲۰۰ اسرائیلی گروگان در دستِ فلسطینی‌ها افتادند. در دو ماه بعدی، نزدیک به ۲۵ هزار فلسطینی کشته و بیشتر از ۵ هزار نفر هم ربوده شدند. اما این کانال‌های تلویزیونی دیدیدم هنگامی می‌خواهند خبر را مخابره کنند این چنین می‌گویند: از فلسطینی‌ها خواسته شده که گروگان‌های اسرائیلی را آزاد کنند؛ و هنگامی درمورد اسرائیلی‌ها سخن بگویید می‌کنند می‌گویند زندانیان را! واژه زندانیان زیاد خفیف‌تر و ضعیف‌تر از گروگان است. برای اسرائیلی‌ها آزادی زندانیان را نقل می‌کنند؛  هنگامی اسرائیلی‌ها می‌گویند این تعداد از افراد را نابود کردند؛ عبارت کشته شدن را منفعت گیری می‌کنند اما هنگامی می‌خواهند درمورد فلسطینی‌ها سخن بگویید می‌کنند از عبارت به قتل رساندن را منفعت گیری می‌کنند؛ خب! منفعت گیری از این عبارت زیاد نیرومندتر و بارِ منفی‌تر از کشته شدن دارد. حتی اگر نتیجه این جنگ هرچه باشد تصویری که رسانه‌ها در افکار عمومی تشکیل می‌کنند یک بار منفی دارد. 

اما در جواب به سوال شما درمورد اهمیت دیپلماسی فرهنگی باید به این مسئله اشاره کنم؛ در منطقه اکو از نظر ما اهمیت فرهنگی و این چنین اهمیت اطلاعات و هویتی که هر یک از این کشورها دارد از طریق برنامه‌های تلویزیونی به آن صورت که باید نشان داده بشود، اتفاق نمی‌افتد. 

اکنون ایالات متحده آمریکا و زیاد از کشورهای قوی غربی زیاد تر روی این دیپلماسی فرهنگی کار می‌کنند تا تهاجم مستقیم! برای مثالً در آنکارا و اسلام آباد زیاد رستوران‌های مک دونالد می‌بینید که آمریکایی می باشند و جوانان زیاد به این رستوران‌های زنجیره‌ای علاقه‌مندند. از نزدیک به ۲۶۰ میلیون جمعیتی که در پاکستان وجود دارد همه مک دونالد را می‌شناسند اما اگر از آنها سوال کنید نام سه غذای ایرانی را نام ببرید هیچ‌کس نمی‌داند. 

اگر شما به فیلم‌های آمریکایی نگاه کنید در واقع نقطه نظرات آمریکایی‌ها را منعکس و به جوامع القا می‌کنند مسلمانان تروریست‌اند و آرام آرام این نکات در بین افکار عمومی جا می‌افتد و همیشه مسلمانان را به گفتن تروریست می‌بینند. اگر از جوانان همین کشورهای عضو اکو سوال کنید؛ همه مایکل جکسون را می‌شناسند. اما اگر سوال کنید سه شاعر و خواننده را از منطقه کشورهای عضو اکو را نام ببرید نمی توانند و در واقع نمی‌شناسند. 

به این علت من به گفتن رئیس این مؤسسه در طی این مدتی که خواهم می بود مقصد مهم‌ام این است کشورهای عضو اکو را با فرهنگ، غذاها، اشعار و دستاوردهای فرهنگی یکدیگر آشنا کنم.

* آقای سعد سکندرخان به گفتن رئیس مؤسسه فرهنگی اکو چه علاقه‌مندی‌های فرهنگی دارند؟

اگر به فیلم‌های آمریکایی نگاه کنید در واقع نقطه نظرات آمریکایی‌ها را منعکس و به جوامع دیگر القا می‌کنند که مسلمانان تروریست‌ می باشند و آرام آرام این نکات در بین افکار عمومی جا می‌افتد و همیشه مسلمانان را به گفتن تروریست می‌بینند. اکنون اگر از جوانان همین کشورهای عضو اکو سوال کنید؛ همه مایکل جکسون را می‌شناسند. اما اگر سوال کنید سه شاعر و خواننده را از منطقه کشورهای عضو اکو را نام ببرید نمی توانند؛ چون در واقع نمی‌شناسند.

من خودم نویسنده و مورخ در عرصه تاریخ اسلام مدرن هستم. دلنشین است بدانید هنگامی اولین بار کتابم را می‌نوشتم بر قوت کلمات پی بردم. من خودم نویسنده هستم و طبق معمولً روی این قضیه حساسیت دارم. برای مثالً کتاب تاریخی می‌نویسم و شما کتاب‌ها را مشاهده کنید مخصوصاً به نوشته‌ها درمورد جنگ فلسطین و اسرائیل دقت کنید برای اسرائیلی‌ها از عبارت «نیروها» و برای فلسطینی‌ها «جنگنده‌ها» منفعت گیری می‌کنند.

این تناقض‌ها در رسانه‌های عمومی اتفاق می‌افتد که برای اسرائیلی‌ها ملایم‌تر و برای فلسطینی‌ها تلاش می‌کنند بار منفی واژگان را بالا ببرند. من هنگامی خودم نگارش را اغاز کردم به این نتیجه رسیدم از کلمات شبیه برای هر دو منفعت گیری کنم. نیروها را هم برای فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها منفعت گیری کردم. 

علاقه‌مندی‌های رئیس مؤسسه فرهنگی اکو/ هدفم ساخت یک فیلم مشترک بین ترکیه، ایران و پاکستان است

* شما به گفتن رئیس مؤسسه فرهنگی اکو در جشنواره‌های هنری کشورهای عضو اکو و حتی دیگر کشورها وجود اشکار می‌کنند و نظرشان درمورد فضای فیلمسازی، تئاتر، سینما و تلویزیون ما چیست؛ کدام یک را دیده‌اید و برایتان دلنشین بوده است؟

اگر در پاکستان زندگی کنید فهمید می‌شوید زیاد از سریال‌هایی که در تلویزیون پخش می‌بشود سریال‌های درام ترکیه‌ای است. اما ۸ خانه فرهنگ ایرانی در شهرهای گوناگون پاکستان اعم از اسلام آباد، لاهور و… طبق معمولً فستیوال‌های فیلم برگزار می‌کنند و فیلم‌های ایرانی را به نمایش می‌گذارند. در کل می‌توانم بگویم پاکستانی‌ها به درام‌های ترکیه‌ای علاقه‌مندند اما به فیلم‌های ایرانی هم علاقه نشان خواهند داد. 

من هدفم این است که از این هنرپیشه‌های گوناگون ترکیه‌ای، ایرانی و پاکستانی در یک فیلم و در واقع کار مشترک این سه سرزمین باشد می‌تواند زیاد اثرگذار باشد. به غیر از نوشتن یکی از کارهایی است که زیاد دوست دارم به حوزه موسیقی هم علاقه‌مندم. طی این ۴ ماهه قبل که در ایران بودم در فستیوال موسیقی شرکت کردم و سال قبل سفری به ایران داشتم در برج میلاد، نمایشگاهی درمورد آلات موسیقی که در ایران ساخته شده بودند. 

در سوئیس، انجمنی به نام «جامعه موسیقی نظامی» است که رئیس آن هر دو سال به طور داوطلبانه انتخاب می‌بشود. من هم به گفتن رئیس این جامعه موسیقی نظامی در سوییس (از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳) انتخاب شدم و تنها مسلمانی هستم که طی ۵۰ سال قبل برای زمان دو سال در این انجمن انتخاب شدم. 

تدارک برنامه‌ای مشترک در عرصه موسیقی نظامی بین ایران، پاکستان و افغانستان

* به فضایِ ساخت آثار نمایشی مشترک اشاره کردید؛ آیا با هنرمندان ایرانی، دست‌اندرکارهای ساخت و مؤسسات هنری آشنایی دارید. در واقع فضای تعامل بین موسسه فرهنگی اکو با هنرمندان و جامعه فرهنگی و هنری ما به چه صورت است؟ 

من در زمان این چهار ماهی که اینجا بودم متأسفانه نتوانستم تماسی با هنرمندان و دست‌اندرکارهای ساخت و مؤسسات هنری که شما اشاره کردید، داشته باشم. اما شما می‌دانید که مؤسسه فرهنگی اکو در عرصه هنرهای گوناگون اعم از نقاشی، گرافیک، نگارش، شعر، موسیقی و فیلم فعال است و برنامه‌ام این است با دو سه ماه آینده با یکسری از تهیه‌کنندگان و کارگردانان سینمای ایران تماس داشته باشم. این چنین علاقه‌مندم در عرصه موسیقی نظامی نیز یک دستاوردی داشته باشم. قرار است یک برنامه مشترک در عرصه موسیقی نظامی بین ایران، پاکستان و افغانستان در آنکارا برگزار بشود. 

فیلم‌هایی که ساخته ما هست جای فیلم‌های دیگر را خواهد گرفت!

* به حرف های کارشناسان یکی از پایه‌های استفاه از دیپلماسی نرم، فرهنگ مشترک بین کشورها که در کشورهای اکو این پایه مهیا است؛ به نظر شما از این زمان چطور باید منفعت گیری کرد؟

من معتقدم اغاز سال ۲۰۲۴ و به جستوجو آن سال‌های آتی، سال‌هایی خواهد می بود در آنها دیپلماسی نرم به کار گرفته می‌بشود. سال‌های سپس سالی خواهند می بود که مک دونالد دیگر جایی نخواهد داشت و دونِر کباب ترکیه جای آن را خواهد گرفت. زمان، زمان شعر خواهد می بود و اشعار که سخن بگویید می‌کنند. فیلم‌هایی که ساخته ما هست جای فیلم‌های دیگر را خواهد گرفت. منظور من این نیست جانشین به این معنی خواهند شد اما این که کانالی را می‌‌زنند به جای فیلم هالیوودی فیلمی از کشورهای ECO (۱۰ سرزمین عضو اکو) را انتخاب کنند. 

بودجه یونسکو ۱۵۰ میلیارد دلار است که در واقع ۸ میلیارد آن به برخی از کشورها تعلق اشکار می‌کند؛ ما آن‌طور محاسبه کردیم ۲۰ دلار برای هر فرد درنظر گرفته می‌بشود. اما بودجه ما در کشورهای عضو اکو فقط ۵۰۰ هزار دلار است و برای ۵۰۰ میلیون جمعیت؛ یعنی یک سنت در عرصه فرهنگی برای هر فرد می‌توانیم هزینه کنیم.

من یک مصداقی می‌آورم؛ مردم ایران، آمریکا را دوست ندارند مردم پاکستان هم همین‌طور. الان دیپلماسی نرم زبانی که با شما سخن بگویید می‌کنیم انگلیسی است و این همان دیپلماسی نرم است. الان چرا فردی در ایران نیست که زبان اردو را بداند؟ اما زبان انگلیسی به گفتن یک دیپلماسی نرم از طرف ایالات متحده جا افتاده که آن را به کار می‌برند و ما هم از آن منفعت گیری می‌کنیم. 

بودجه یونسکو ۱۵۰ میلیارد دلار است که در واقع ۸ میلیارد آن به برخی از کشورها تعلق اشکار می‌کند؛ ما آن‌طور محاسبه کردیم ۲۰ دلار برای هر فرد درنظر گرفته می‌بشود. اما بودجه ما در کشورهای عضو اکو فقط ۵۰۰ هزار دلار است و برای ۵۰۰ میلیون جمعیت؛ یعنی یک سنت در عرصه فرهنگی برای هر فرد می‌توانیم هزینه کنیم. بعد به این علت اگر هزینه بیشتری صرف تهیه فیلم، عکس، اشعار، نوشته‌ها و… نکنیم نمی‌توانیم به آن انسجام و همبستگی دست اشکار کنیم.

افزایش بودجه چاره کار و قدم برداشتن در راستای ارتقاء دیپلماسی نرم 

* یکی از راهکارهای انتقال فرهنگ به بازارهای مقصد، فیلم و سریال برمی‌گردد که سرزمین ترکیه امروز زیاد خوب از آن با منفعت گیری از سریال‌های گوناگون منفعت گیری کرده است؛ نظر شما در این باره چیست؟ اهمیت تشکیل بازار برای پخش تولیدات سینمایی و سریال‌های سرزمین عضو اکو در چیست؟

همان گونه که اشاره کردم یکی از مشکلاتی که در این عرصه اشاره کردم مشکل بودجه است. اگر بتوانیم هزینه‌ای را که برای هر فرد در بین کشورهای عضو اکو همین جمعیت ۵۰۰ میلیونی، درنظر گرفته می‌بشود بتوانیم این بودجه را افزایش دهیم دست‌مان برای تولیدات سینمایی و سریال‌های تلویزیونی و… بازتر خواهد می بود. 

قضیه دوم نیت سیاسی کشورهای عضو اکو تا بتوانند در عرصه ارتقاء دیپلماسی نرم قدم بردارند. مقصد مهم کشورهای عضو اکو در واقع ارتقاء همکاری‌‌های اقتصادی، تجاری و در حاشیه آن همکاری‌های فرهنگی است. اما من شخصاً فکر می‌کنم این قضیه برعکس است؛ اگر بتوانیم مقصد مهم‌مان در بین کشورهای عضو اکو، در عرصه تبادل فیلم، سینما، اشعار، افراد ادبی، مشاهیر و… بگذاریم؛ اگر در این عرصه بتوانیم گسترش و ارتقاء در بین کشورهای عضو اکو تشکیل کنیم متعاقباً همکاری‌های اقتصادی هم به جستوجو آن پیش خواهد آمد. 

ادامه دارد…