نویسندگان این نوشته «محمد رهبری» و «هادی صفری»، پژوهشگران شبکه‌های اجتماعی می باشند.

بلک‌فرایدی یا جمعه سیاه، به آخرین جمعه ماه نوامبر می‌گویند که در آمریکا شلوغ‌ترین روز برای فروشگاه‌ها و فروشنده‌ها محسوب می‌بشود. هرچند آمریکای شمالی محل مهم رخداد این سنت است، اما این سنت به‌مرور به کشورهای دیگر از جمله ایران منتقل شده است. در ایران، در این چنین روزی تعداد بسیاری از فروشگاه‌ها تخفیفاتی را برای مشتریان خود در نظر می‌گیرند و این تخفیف‌ها را به‌طرق گوناگون به مشتریانشان اظهار می‌کنند.

این نوشته مورد دقت کاربران شبکه‌های اجتماعی از جمله کاربران توئیتر قرار گرفته است و در آخرین جمعه ماه نوامبر، چند هزار توئیت و ریپلای در این عرصه انتشار شد که این توئیت‌ها بیشتر از ۲ میلیون بار دیده شد. با این حال دقت کاربران توئیتر به این نوشته، متفاوت از دیگر موضوعات رایج در توئیتر می بود. اولین تفاوت آن می بود که اگرچه تعداد توئیت‌ها نسبتا زیاد می بود، اما توئیت‌های پرلایک نسبت به حجم توئیت‌ها در آن‌ها چندان زیاد نبوده است. این کار مشخص می کند که توئیت‌ها و عکس العمل‌ها عمدتا از سمت کاربران عادی توئیتری انتشار شده است و تعداد بسیاری از کاربران با فالوئر بالا اساسا به این نوشته دقت نکرده‌اند.

در بین چهره‌های شناخته‌شده ای که در توئیتر راجع به این نوشته نوشته‌اند می‌توان به رضا رشیدپور، سیاوش صفاریان‌پور و میلاد نوری اشاره کرد. پرلایک‌ترین توئیت به کاربری به نام علیرضا با آی‌دی itsalireza4 تعلق داشت. این توئیت یقیناً بیشترین مقدار بازدید و بوکمارک را نیز به خود تعلق داده می بود. او در این توئیت نوشته می بود:

تفاوت مهمتر در عکس العمل‌ها به بلک‌فرایدی یا «حراجمعه» را می‌توان در شبکه لایک‌های این نوشته جستجو کرد. به‌طور معمول در فضای توئیتر حول موضوعات گوناگون یک فضای دو قطبی یا چندقطبی شکل می‌گیرد؛ اما در نوشته بلک‌فرایدی، قطب خاصی شکل نگرفته است و همان گونه که در عکس زیر اشکار است، بین همه خوشه‌های درون گراف، پیوستگی نسبتا بالایی برقرار است. حتی در بین کاربران روزمره‌نویس با رویکرد ارزشی و انقلابی نیز این پیوستی با بقیه خوشه‌ها دیده می‌بشود اگرچه شدت آن کمتر است.

در قیسمت بالای این گراف در تکه آبی رنگ، اکانت‌های دیجیاتو و میلاد نوری حضوری دارند، جایی که به گمان زیاد کاربرانی که مسائل حوزه فناوری را جستوجو می‌کنند تمرکز بیشتری دارند. در تکه میانی تکه آبی رنگ، اسامی همانند توئیتر بورس، رضا رشیدپور و سمیه توحیدلو دیده خواهد شد؛ جایی که به گمان زیاد کاربران میانه‌رو یا اصلاح‌طلبی که به موضوعات روزمره دقت دارند، قرار گرفته‌اند.

در تکه صورتی رنگ، اکانت شرکت «ازکی» قرار دارد؛ جایی که عمدتا کاربران روزمره‌نویس بدون جهت‌گیری سیاسی خاص قرار دارند و وجود این اکانت در آن تکه مشخص می کند که توئیت این کسب‌وکار نسبت به دیگر کسب‌وکارها در این روز زیاد تر و بهتر دیده شده است. تکه نارنجی رنگ نیز وجود کاربران روزمره‌نویسی را مشخص می کند که عمدتا مطالب طنز می‌نویسند. در تکه سبز رنگ نیز کاربران ارزشی و انقلابی دیده خواهد شد؛ نام سید علی موسوی دیده می‌بشود که عمدتا به حوزه رسانه دقت دارد.

چه کالاهایی در توئیتر زیاد تر تکرار شد؟

تحلیل ابرکلمات توئیت‌های پرلایک انتشار شده (نزدیک به ۲ هزار توئیت) مشخص می کند که به ترتیب اسامی این کالاها بیشترین تکرار را داشته است: لباس، کتاب و کیف. این نوشته مشخص می کند که دغدغه اکثر کاربران توئیتر در روز حراجمعه خرید لباس بوده است. این چنین تراکم بالای کلیدواژه «دیجیکالا» نیز حائز اهمیت است. هرچند بخشی از این توئیت‌ها علیه دیجیکا بودند، اما این نوشته مشخص می کند که دیجیکالا توانسته دقت بخشی از کاربران عادی و روزمره‌نویس توئیتر را برای فروش کالا در بلک‌فرایدی، جلب کند. ابر کلمات توئیت‌های بازدید شده که عمدتا مورد دقت کاربران توئیتر بوده است به شرح زیر است:

نتیجه‌گیری

این داده‌ها مشخص می کند که نوشته «حراجمعه» در توئیتر تا حد بسیاری مورد دقت قرار گرفته؛ اما این دقت از سمت کاربران عادی و روزمره توئیتر بوده است و کاربران با فالوئر بالا کمتر به آن دقت کرده‌اند. یکی از دلایل مهمی که علتشده تا فضای توئیتر در این خصوص قطبی نشود هم همین مسأله بوده است. به‌عبارت بهتر، این داده‌ها مشخص می کند که فضای توئیتر در بین کاربران روزمره‌نویس چندان قطبی نیست و این کاربران با هم نسبتا در تعاملی آرام می باشند. این یافته‌ها مشخص می کند که برخلاف فضای سیاسی که از توئیتر عمدتا به چشم می‌خورد، در زیر پوست آن فضای غیر سیاسی وجود دارد که در آن کاربران روزمره‌نویس شراکت دارند و موضوعاتی که در پلتفرم‌های دیگر نظیر اینستاگرام مورد دقت قرار می‌گیرد، مورد دقت آن‌ها نیز هست.