در عصر دیجیتال امروزی، تا این مدت پیامک و تماس تلفنی به‌گفتن راه حلهای ارتباطی مورد منفعت گیری قرار می‌گیرند. افراد برای ربط سریع، پیامک را به تلگرام و واتس‌اپ ترجیح خواهند داد، اما این ابزار راحت و در دسترس توسط یک مهمان ناخواسته به سوهان روح تبدیل شده است. ارسال پیامک‌های تبلیغاتی که زیاد تر محصولات یا خدمات نامربوط را تبلیغ می‌کنند، جهت شده است تا کمتر فردی با صدای SMS سریع به سراغ گوشی خود برود و برخی حتی هزاران پیامک خوانده‌نشده دارند. این درحالی است که وزارت ارتباطات و رگولاتوری موظف به سامان‌دهی حالت حاضر می باشند و با وجود قولهای زیاد، هیچ بهبودی در این عرصه رخ نداده است.

در عصری زندگی می‌کنیم که تبلیغات همانند سایه، ما را جستوجو می‌کنند. آن‌ها در تابلوهای شهری، پشت برف‌پاک‌کن شیشه ماشین، صندوق‌های ورودی ایمیل، ریلزهای اینفلوئنسرهای اینستاگرامی و حتی صندوق پیامک تلفنمان ظاهر خواهد شد.

رگبار بی‌امان پیامک‌های تبلیغاتی قسمت SMS گوشی کاربران را به بازار شام تبدیل کرده است؛ جایی که باید دائماً تعداد بی‌شماری از مطلب‌های تبلیغاتی را بازدید کنیم تا مطلب‌های شخصی و مهم را ببینیم. همسری را فکر کنید که فهرست خرید الزامی را برای شوهر خود ارسال و پافشاری می‌کند که آن‌ها را زمان برگشت به خانه خریداری کند. اما سیل SMSهای تبلیغاتی جهت می‌بشود تا مرد این مطلب را نبیند و همین امر سرآغاز یک مشاجره خانوادگی بشود.

پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم، زمان‌وبی‌زمان، در ناخوشایندترین زمان‌ها نوتیفیکیشن گوشی را به صدا در می‌آورند. این معضل دیجیتالی منفعت‌وری را مختل کرده و حریم خصوصی کاربران را نقض کرده است.

یقیناً فکر نکنید شما تنها فردی هستید که از آزار پیامک‌های تبلیغاتی به ستوه آمده‌اید؛ کافی است سری به شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی بزنید تا پست‌های اعتراضی تعداد بسیاری را دراین‌باره مشاهده کنید.

مسئله قابل‌دقت، اعتراض مردم به عدم کارکرد راه‌‌کارهای معارفه‌شده از سوی وزارت ارتباطات برای لغو پیامک‌های تبلیغاتی است. این درحالی است که چندی پیش رگولاتوری از عزم جدی خود برای برخورد با ارسال‌کنندگان پیامک‌های تبلیغاتی مزاحم خبر داده می بود.

وزارت ارتباطات نمی‌خواهد یا نمی‌تواند برخورد کند؟

از نیمه دوم دهه ۹۰ منفعت گیری از پیامک جای خود را در سیستم بازاریابی اشکار کرد؛ اتفاقی که نارضایتی عمومی را به‌جستوجو داشت. در دولت دوازدهم، وزارت ارتباطات تلاش کرد تا در اقداماتی، جلوی ارسال این حجم از پیامک‌ها گرفته بشود.

از اواخر سال ۱۳۹۶ و در راستای سامان‌دهی پیامک‌های تبلیغاتی، سامانه #۸۰۰* برای مسدودسازی و لغو پیامک تبلیغاتی اپراتورها در دسترس قرار گرفت. مشترکین با شماره‌گیری این کد می‌توانستند از شر مطلب‌های مزاحم خلاص شوند.

یک سال سپس و در آبان‌ماه سال ۱۳۹۷ «حسین فلاح جوشقانی»، رئیس زمان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، خبرداد که در سامانه ستاره هشتصد بالغ بر ۳۰ میلیون نفر خواستار قطع دریافت پیامک تبلیغاتی شده‌اند و این تعداد مشترک در لیست سیاه قرار گرفته‌اند تا برایشان پیامک تبلیغاتی ارسال نشود؛ اما به‌نظر می‌رسد این سامانه اکنون کارایی خود را از دست داده است.

از سال ۱۴۰۱ درج «لغو ۱۱» در انتهای پیامک‌های تبلیغاتی اجباری شد؛ کاری که به‌نظر می‌رسید به مشترکین تلفن همراه پشتیبانی کرده و اعتراض‌ها را افت می‌دهد؛ اما اکنون اعتراض جدیدی به‌وجود آمده است: سیل پیامک‌های تبلیغاتی و عدم کارکرد لغو ۱۱!

کاربران بر این باور می باشند که عزم جدی برای برخورد با پیامک‌های تبلیغاتی در وزارت ارتباطات وجود ندارد. این درحالی است که مهرماه امسال، سازمان تنظیم مقررات خبرداد اپراتورها ملزم به دریافت تأییدیه مشترکان پیش از ارسال پیامک زیاد می باشند. به حرف های «مجید حقی»، معاون امور ارتباطی رگولاتوری، مشترکانی که بدون رضایت برایشان پیامک‌های زیاد ارسال می‌بشود نیز می‌توانند به سامانه «ثبت و پاسخگویی به شکایات رگولاتوری» مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت کنند. معاون امور پستی، ارتباطی و فناوری اطلاعات رگولاتوری وعده داده است که این سازمان شکایات را بازدید و حداکثر ظرف زمان ۲۴ ساعت نتیجه را اظهار می‌کند. در صورت تکرار تخلف، موارد به کمیته تخلفات رگولاتوری ارجاع و بر پایه مقررات با متخلفان برخورد می‌بشود.

هشتم آبان‌ماه امسال نیز «امیر لاجوردی»، رئیس سازمان رگولاتوری، در او مباحثه با سیتنا وعده داد که ارسال پیامک‌های تبلیغاتی از سوی اپراتورها تا دو الی سه هفته آینده رفع و به حداقل خواهد رسید. بااین‌حال، کمپین تبلیغاتی بلک فرایدی، خلاف این سخنان را نشان داد. آیا واقعاً میلی به برخورد با اپراتورها وجود ندارد یا وزارت ارتباطات توانایی این کار را ندارد؟ سؤالی که باید این وزارت‌خانه به‌طور شفاف به آن جواب دهد.

سخنی با کسب‌وکارها

این که از هر مسیر تبلیغاتی و به هر شکل ممکن برای افزایش فروش منفعت گیری کرد، چندان مؤثر نخواهد می بود. برای اثبات این ادعا کافی است فیلترشکن خود را روشن کنید و بازهم سری به پلتفرم X یا همان توییتر اسبق بزنید. پست‌های بسیاری را مشاهده خواهید کرد که کاربران اظهار کرده‌اند از فروشگاه‌های مزاحم دیگر خرید نخواهند کرد. کسب‌وکارها در سال قبل بیشتر از ۹۶ میلیارد پیامک تبلیغاتی توسط کسب‌وکارها ارسال شده است؛ این یعنی هر ایرانی بیشتر از هزار پیامک تبلیغاتی در سال قبل دریافت کرده است.

آمار یکتانت این چنین حکایت از این دارد که پیامک زیاد تر از دیگر تبلیغات مورد دقت شرکت‌ها قرار می‌گیرد، اما حقیقت اینجاست که این ابزار تبلیغات زیاد، می‌تواند هوشمند‌تر مورد منفعت گیری قرار بگیرد. اکنون راه حلهای بسیاری برای تبلیغات هوشمند وجود دارد که قطع به یقین کارایی بیشتری دارند و می‌توانند دقت کاربران را جلب کنند. پیامک‌های زیاد و ارسال فله‌ای آن‌ها فقط هزینه‌‌تراشی زیاد را درپی خواهد داشت و منفعت گیری از ابزارهای هوشمند تبلیغاتی می‌تواند مشتری بالقوه را تبدیل به مشتری بالفعل کند.

به گمان زیادً کسب‌وکارها فکر می‌کنند که مردم در طول رفت‌وآمد روزانه خود، در صف انتظار پزشک، در رستوران و… هوس تبلیغات می‌کنند؟ یا احتمالا تخفیف‌های ۱۵-۱۰ درصدی‌ را آنقدر دلنشین می‌دانند که فکر می‌کنند کاربران چشم به گوشی دوختند تا پیامکی از آن‌ها برایمان ارسال بشود؟

بهتر است به‌جای «تیشه به ریشه خود زدن»، راه‌های اصولی‌تری برای تبلیغات برگزیده بشود؛ به‌هر حال همیشه حرف های‌اند خدا را بر آن بیزینس بخشایش است که خلق از وجودش در آسایش است.